نویسنده: به گزارش دبیرخانه شورایعالی جهاد سازندگی، ایجاد اشتغال و کاهش جمعیت بیکاران کشور یکی از سیاستهای کلی دولتها در ایران است. این امر آمار بزهکاری اجتماعی را کاهش میدهد. به گفته مقامات دولتی در حال حاضر این عدد در ایران حدود ۷ درصد است.
برخی کارشناسان مهارت و تخصص لازم را یکی از چالشهای بازار کار میدانند به ویژه اینکه صنعتگران عنوان میکنند فارغالتحصیلان دانشگاهی به لحاظ عملی، مهارت کافی را در اختیار ندارند.
در این راستا در میزگرد تخصصی همنورد با عنوان «بررسی چالشهای تحقق ارتباط و اتصال شبکه آموزش مهارت با صنعت و بازار کار»، مدیران بخشهای مختلف دولتی و خصوصی به ارائه نظرات خود پرداختند. طاها رمضانی، مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به فرصتهای شغلی ایجاد شده، گفت: بیش از ۱۵۰ هزار فرصت شغلی در کشور ایجاد شده که فقط ۱۰۰ هزار مورد آن متقاضی داشته و باقی بدون مراجعه کننده باقی مانده است.
وی اظهار کرد: وضعیت بازار کار کشور بهبود نسبی داشته به طوری که در حال حاضر جامعه بیکاران حدود ۷ درصد است.
این مسؤول دولتی درباره چالش بازار کار و نرخ بیکاری فارغالتحصیلان ادامه داد: نرخ بیکاری در دانش آموختگان دانشگاهی بالا است. اما این آمار امسال نسبت به تابستان سال گذشته روند کاهشی داشته و حدود ۱۲ درصد گزارش شده است.
استقبال خدمات و کشاورزی از دانش آموختگان دانشگاهی
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه باید به دنبال ارتباط دانشگاه با تولید بود و نه فقط صنعت، یادآور شد: جذب فارغالتحصیلان دانشگاهی در بخش خدمات و کشاورزی بیشتر از صنعت بوده و خدمات در جذب نیروی دانشگاهی موفق تر عمل کرده است.
رمضانی درباره چرایی آن هم توضیح داد: خدمات به بازار کار نزدیک تر بوده و به نوعی میتوان گفت بخش خدمات به اصطلاح کار دوستتر است؛ علاوه بر اینکه با توجه به حاکم بودن فرهنگ خویشفرمایی در کشور، این موضوع در بخش خدمات قابل تحقق تر است..
عدم سنخیت آموزش عالی و نیازمندی تولید
اقتصاد ایران در حوزه تولید بیشتر تکیه بر صنایع خرد و البته کارگاههای کوچک مقیاس دارد. مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه سخنان خود گفت: ۸۰ درصد بنگاهها در ایران کمتر از ۱۰ نفر نیروی کار دارند. به این ترتیب بدنه تولید در کشور به وسیله همین واحدهای خرد تشکیل شده است. در چنین شرایطی، حال پرسش این است که آیا دانشگاه و آموزشهای در حال انجام بر اساس نیازمندی چنین جامعهای است یا خیر؟ آیا دانشگاه در ارتباط با صنعت توانسته با صنایع خرد ارتباط داشته باشد یا آموزش بر اساس همنوایی با صنایع بزرگ بوده است؟
رمضانی تاکید دارد بخش خدمات و کشاورزی باید بیشتر به سوی جذب فارغالتحصیلان دانشگاهی حرکت کند.
طرح کارورزی فارغالتحصیلان
این مقام دولتی درباره یکی دیگر از طرحهای انجام شده در حوزه کار به کارورزی فارغالتحصیلان اشاره کرد و گفت: دانش آموختگان دانشگاهی در طرح کارورزی میتوانند ۳ ماه در یکی از کارگاههای تولیدی فعالیت داشته باشند که حقوق و بیمه آنها با دولت است. همچنین کارفرماهایی که به جذب نیروهای فارغالتحصیل میپردازند تا ۲ سال معافیت بیمهای خواهند داشت.
طرح کارورزی فارغالتحصیلان دانشگاهی به استناد ماده (۷۱) قانون برنامه ششم توسعه و به عنوان یکی از برنامههای مؤثر وزارت کار ذیل برنامه سیاستهای فعال بازار کار در قالب تبصره (۱۸) قوانین بودجه سنواتی تدوین شده و زمینههای لازم برای ارائه آموزشهای شغلی به فارغالتحصیلان دانشگاهی با استفاده از ظرفیتهای بلااستفاده موجود در واحدهای فعال اقتصادی در بخشهای خصوصی و تعاونی را فراهم کرده است.
از مهمترین اهداف طرح کارورزی میتوان به افزایش قابلیت جذب و اشتغال دانش آموختگان از طریق انتقال مهارت و تجربه در محیط کار برای ورود به بازار کار، ایجاد انگیزه کارآفرینی و کسب و کار در دانشآموختگان، فراهم کردن زمینه انتقال دانش از دانشآموخته به کارگاه و کاهش هزینه بکارگماری نیروی کار برای کارفرما اشاره کرد. کمک هزینه کارورزی وجهی است که در پایان دوره مقدماتی کارورزی و متناسب با مدت آن به کارورز پرداخت میشود و به اعتقاد کارشناسان، یکی از ویژگیهای برجسته آن تلفیق طرح با طرح معافیت بیمه کارفرمایی و توجه توأمان به هر یک از طرفهای عرضه و تقاضای بازار کار است که موجب فراهم کردن شرایط جذب پایدار نیروی کار شغل اولی از سوی کارفرما میشود.
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه طرحهای در حال انجام برای کاهش نرخ بیکاری در کشور، عنوان کرد: پرداخت یارانهدستمزد در استانهای محروم کشور از دیگر طرحهای در حال انجام است که هر کارفرمایی که متقاضیان جویای کار را برای مهارت آموزی جذب کند یکسوم دستمزد از سوی دولت پرداخت میشود.
جامعه هدف این طرح را جوانان بیکار شغل اولی و زنان سرپرست خانوار جویای کار در مناطق محروم و کم برخوردار و بنگاههای اقتصادی رسمی و فعال در شهرستانهای کم برخوردار از اشتغال تشکیل میدهند.
رمضانی در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه کارگر باید در کار خود مالکیت داشته باشد تا انگیزه لازم داشته باشد، گفت: در حال حاضر استقبال جوانان از مشاغلی است که خویشفرما است و این انگیزه را میتوان در قالب تعاون و تشکیل شرکتهای تعاونی دنبال و محقق کرد.
